O ile pobór energii po zmianie systemu rozliczania ciepła wzrósł odpowiednio o 16% w budynku Sztabu Powstańczego 58-62 i o 10% w budynku Sztabu Powstańczego 17-23, to ze względu na to, że dużą część kosztów stanowią opłaty stałe do PEC (m. in. za moc zamówioną), koszty wzrosły już w innej proporcji odpowiednio 9% i 6,5%

Należy jeszcze pamiętać, że porównywanie dwóch i więcej sezonów grzewczych jest z założenia obarczone błędem, ponieważ nie ma dwóch takich samych zim (średnie temperatury miesięczne mogą się znacznie od siebie różnić podobnie jak długość okresów grzewczych). Tym bardziej porównywanie kosztów pomiędzy różnymi sezonami podczas, gdy zmianie ulegają taryfy za ciepło lub Spółdzielnia zmienia moce zamówione, jest obarczone pewnym błędem. Od kosztów po zmianie systemu należałoby również odjąć koszty odczytu podzielników i rozliczenia, które w przypadku każdej z nieruchomości to kwoty powyżej 1000 zł. Biorąc to wszystko pod uwagę należy zachować ostrożność przy wyciąganiu ostatecznych wniosków.

2. Zmiany, które obowiązują od października 2016 r. w ustawie prawo energetyczne, w art. 45a ust. 11a przewidują w razie nieudostępnienia podzielnika do odczytu lub ingerencji w podzielnik w celu zafałszowania jego wskazań przez użytkownika lokalu, możliwość albo obciążenia go uśrednionymi kosztami ogrzewania dla budynku, albo dochodzenia odszkodowania. W praktyce ta druga opcja jest niewykonalna tzn. w każdym takim przypadku należałoby wyliczyć ile maksymalnie ciepła mogła zużyć dana osoba (co w przypadku podzielników jest niewykonalne), udowodnić, że uszkodzenie podzielnika nastąpiło właśnie w celu zafałszowania jego wskazań, a nie przypadkowo, a następnie liczyć na łut szczęścia i przychylność sądu w trakcie rozprawy. W związku z tym w praktyce pozostaje tylko opcja z obciążeniem takich osób wg uśrednionych kosztów dla budynku, czyli kolokwialnie mówiąc – ryczałt. Ta zmiana prawa spowodowała, że rozliczanie kosztów wg wskazań podzielników straciło praktyczny sens. Osoby, które nie będą oszczędzały (będą miały odkręcone grzejniki na maksymalne nastawy przez cały okres grzewczy) i nie zgodzą się udostępnić podzielniki do odczytu lub co równie prawdopodobne uszkodzą je, zapłacą uśredniony koszt dla budynku (tzw. ryczałt). Czyli tyle samo co osoby oszczędzające, lub nawet mniej niż osoby, które korzystały z ciepła w większym stopniu (np. ze względu na małe dzieci, choroby etc.), jeśli dokonano u nich odczytu podzielników. Przykro stwierdzić, ale naszym zdaniem, nowy system rozliczeń z zachowaniem podzielników, po zmianie prawa, promuje nieuczciwych.

Jednocześnie należy zauważyć, że rezygnacja z montażu nowych podzielników nie oznacza, że mieszkańcy nie mogą wrócić do poprzedniego systemu, jednak tutaj podobnie jak wcześniej wymagana jest zgoda większości. Wydaje się, że ustawodawca (Sejm i Senat) sam do końca nie zdecydował jak rozwiązać temat podzielników, wielu ekspertów wskazuje na sprzeczność obecnych zapisów ustawowych z przepisami dyrektyw unijnych, dlatego nie można również wykluczyć sytuacji, w której w przyszłości podzielniki kosztów staną się obowiązkowe, a prawo energetyczne znowu zostanie zmienione.

3. Zainstalowane w naszych mieszkaniach w 2007 roku podzielniki kosztów ciepła tracą w tym roku swoją sprawność techniczną, bowiem upływa dziesięcioletni okres trwałości zasilających je baterii i od 01 stycznia 2018 roku nie powinny być wykonywane rozliczenia w oparciu o ich wskazania. Co prawda producent może zagwarantować sprawność baterii jeszcze na okres jednego roku, jednak prędzej lub później należy zdecydować o zakupie nowych podzielników ze zdalnym odczytem. W naszym przypadku obowiązek wymiany podzielników zbiegł się z koniecznością wymiany wodomierzy, dlatego też jesienią ubiegłego roku wspólnie z Radą Nadzorczą Spółdzielni podjęliśmy decyzję, na mocy której Zarząd Spółdzielni w 2. kwartale 2017 roku ogłosi przetarg na wymianę układów pomiarowych ciepłej i zimnej wody oraz podzielników kosztów centralnego ogrzewania w lokalach mieszkalnych i użytkowych w naszych spółdzielczych zasobach. W tym celu konieczne jest wcześniejsze ustalenie, w których budynkach mieszkańcy zdecydują się na rezygnację z podzielników. Marnotrawstwem byłaby wymiana podzielników w budynkach, w których mieszkańcy od przyszłego sezonu zdecydują się na rozliczanie kosztów wg powierzchni ich lokali.

4. Rzetelna informacja wymaga również przedstawienia kosztów zakupu, użytkowania i obsługi podzielników. Koszt zakupu 1 podzielnika to kwota około 50 zł, co przy zakupie 3000 sztuk daje kwotę 150.000,00 zł. Coroczne Spółdzielnia płaci firmie dokonującej odczytu i rozliczenia kosztów centralnego ogrzewania kwotę około 20.000,00 zł. Tego kosztu nie uda się wyeliminować, a co najwyżej go obniżyć, ponieważ nawet w razie zakupu systemu do zdalnego odczytu i dokonywania rozliczenia przez Spółdzielnię, wiąże się to ze zwiększeniem obsady służb techniczno – księgowych Spółdzielni. Z pewnością przy zakupie podzielników nie unikniemy również kosztów związanych z wyznaczeniem współczynników redukcyjnych z uwzględnieniem strat ciepła, a to koszt około 10 zł od każdego pomieszczenia w mieszkaniu. Bez tego użytkownicy części lokali zostaliby pokrzywdzeni.

5. Niejako przy okazji pragniemy zwrócić uwagę na fakt, iż część użytkowników mieszkań nadmiernie oszczędza energię cieplną (na stałe zakręcając grzejniki), część użytkowników mieszkań uzyskuje oszczędność energii cieplnej poprzez ograniczenie prawidłowej wentylacji swoich lokali, co w wielu przypadkach skutkuje:

– zawilgoceniem i zagrzybieniem mieszkań,

– powstawaniem tzw. „cofek" z kominów wentylacyjnych i spalinowych, nieprawidłowym spalaniem gazu w piecykach gazowych (brak dostatecznej ilości tlenu), co może powodować zatrucia tlenkiem węgla (budynek Sokoła 4),

– pogarsza się jakość powietrza w mieszkaniu, co ma negatywny wpływ na zdrowie przebywających w nim osób.

Dlatego też w kolejnych latach, aby zapobiec niekorzystnym zjawiskom omówionym wyżej, na grzejnikach zostanie przeprowadzony montaż głowic termostatycznych z ograniczeniem temperatury. Na koniec pragniemy podkreślić, że rezygnacja w niektórych budynkach z rozliczania kosztów centralnego ogrzewania według odczytów podzielników nie powinna oznaczać, że mieszkańcy zaprzestaną oszczędnych praktyk takich jak krótkotrwałe, ale intensywne wietrzenie z zakręconymi kaloryferami, obniżanie temperatury na noc czy niewychładzanie mieszkań w dłuższym okresie.